پیاده‌روی اربعین

پیاده‌روی اربعین ، پیاده‌روی شیعیان از نقاط مختلف عراق به طرف کربلا به مناسبت اربعین حسینی برای زیارت اربعین. در زمان حکومت صدام حسین محدودیت‌هایی بر این مراسم اعمال شد، ولی با سقوط حزب بعث در سال ۲۰۰۳ م، این مراسم بار دیگر احیاء شد و هر سال شیعیان از کشورهای دیگر مانند ایران خود را برای روز اربعین به این مراسم می‌رسانند. تعداد زائران در سال ۱۳۹۲، حدود ۱۵ میلیون و در سال ۱۳۹۳ حدود ۲۰ میلیون نفر گزارش شده است.[۱]

توصیه به زیارت اربعین

در حدیثی از امام حسن عسکری(ع) پنج نشانه برای مؤمن شمرده شده که یکی از آنها، زیارت اربعین است.[۲] همچنین زیارت‌نامه‌ای برای روز اربعین از امام صادق(ع) نقل شده است.[۳] شیخ عباس قمی این زیارت‌نامه را در مفاتیح الجنان در باب سوم بعد از زیارت عاشورای غیر معروفه، با عنوان «زیارت اربعین» نقل کرده است.

تاریخچه

گوشه‌ای از راهپیمایی اربعین

به گفته برخی پژوهشگران، راهپیمایی در روز اربعین از زمان ائمه اطهار(ع) در بین شیعیان رایج بوده و شیعیان حتی در زمان بنی امیه و بنی عباس به این حرکت پایبند بوده‌اند. این حرکت گویا سیره مستمر شیعه در طول تاریخ بوده است.[۴]

پس از دوره شیخ انصاری این سنت فراموش شده بود و محدث نوری این سنت را احیا کرد.[۵] کتاب ادب الطف که در سال ۱۳۸۸ق/۱۹۶۷م منتشر شده در گزارش خود از اربعین حسینی در کربلا، اجتماع در این مراسم را به اجتماع مسلمانان در مکه مکرمه تشبیه و به حضور هیئت‌های عزاداری اشاره کرده که برخی به ترکی و عربی و فارسی و اردو مرثیه می‌خوانده‌اند. نویسنده این کتاب، جمیعت عزادار را بیش از یک میلیون نفر تخمین زده است.[۶]

حکومت صدام حسین و ممنوعیت راهپیمایی

در اواخر قرن ۱۴ قمری حزب بعث در عراق، با این آیین مقابله کرد و گاه با راهپیمایی‌کنندگان با خشونت رفتار کرد که موجب کم‌رونق شدن این مراسم شد. این حملات در سال ۱۹۷۷ میلادی با تیراندازی به زائران در نزدیکی کربلا به اوج رسید. با وجود ممنوعیت راهپیمایی اربعین برخی شیعیان مخفیانه خود را به کربلا می‌رسانند. در همان سال‌هاآیت‌الله سید محمدصادق صدر پیاده‌روی به کربلا را واجب اعلام کرد.[۷]

گسترش مراسم اربعین در سال‌های اخیر

با سقوط حزب بعث در سال ۲۰۰۳ میلادی، این مراسم بار دیگر احیا شد و هر ساله گسترش یافت و بر شکوه آن افزوده شد.[۸] در آغاز این حرکت تنها دو تا سه میلیون نفر حضور داشتند؛ ولی در سال‌های بعد تعداد زائران شرکت کننده در این راهپیمایی عظیم به بیش از ده میلیون نفر رسید.[۹]در سال ۱۳۹۲ش (۱۴۳۵ق) برخی گزارش‌ها از مشارکت ۱۵ میلیون زائر شیعه در این راهپیمایی خبر دادند[۱۰] این تعداد در سال ۱۳۹۳ حدود ۲۰ میلیون گزارش شده است[۱۱] و در سال ۹۴ با رشد چشمگیری این تعداد به ۲۷ ملیون نفر رسیده‌است.[۱۲]

آمار وزارت کشور عراق حاکی از آن است که در سال ۱۳۹۲ش دست کم یک میلیون و ۳۰۰ هزار زائر خارجی به عراق آمده و همگی راهی کربلا شده‌اند تا در راهپیمایی به سوی کربلا و حرم امام حسین(ع) شرکت کنند.[۱۳]

مسافت پیاده‌روی

مسیرهای پیاده روی اربعین

زائران عراقی از شهرهای خود به سمت کربلا حرکت می کنند اما اکثر زائران ایرانی مسیر نجف تا کربلا را برای پیاده‌روی انتخاب می‌کنند. مسافت پیاده‌روی میان دو شهر حدود ۸۰ کیلومتر است. تعداد ۱۴۵۲ ستون در مسیر نجف به کربلا وجود دارد که فاصله بین هر ستون ۵۰ متر است یعنی هر ۲۰ ستون، یک کیلومتر است. برای پیاده روی کل مسیر زمانی در حدود ۲۰ تا ۲۵ ساعت لازم است. بهترین زمان برای شروع سفر ۱۶ صفر است.[۱۴]

آداب و رسوم

هوسه خوانی: هوسه به قصاید ویژه قبایل عربی جنوب عراق گفته می‌شود، این اشعار که بیانگر قهرمانی و شجاعت است برای برانگیختن عزم و همت مردان جهت انجام کارهای سخت و بزرگ استفاده می‌شود. پس از خواندن شاعر حاضران یک بیت از آن را تکرار کرده و حلقه وار حرکت می‌نمایند، هوسه خوانی یکی از آداب و رسوم عراقی‌ها در مسیر رفتن به کربلا در روز اربعین است.[۱۵]

شروع مراسم: آیین عزاداری از پنج روز مانده به اربعین با ورود کاروان شبیه خوانی و تعزیه گردانان آغاز می‌شود پس از آن دسته‌های سینه زنی و زنجیر زنی وارد شده و مراسم اصلی در روز اربعین دو ساعت گذشته از ظهر آغاز می‌شود. زائران نزدیک در ورودی حرم امام حسین(ع) ایستاده و درحالی که بر سینه‌های خود می‌کوبند، یکی از مرثیه‌های حسینی را می‌خوانند و تکرار می‌کنند و در پایان سینه زنی دست‌ها را به نشانه سلام و تحیت بالا می‌برند.[۱۶]

پذیرائی از زوار: عشایر حاشیه رود فرات در ایام مراسم پیاده روی چادرهای بزرگی که به آنها «موکب» یا مضیف می‌گویند که در این مسیر بر پا می‌کنند و زائران را برای پذیرایی و استراحت در آنها جای می‌دهند.[۱۷] عشایر و اجتماعات مذهبی بومی، موکب‌های بسیاری برپا می‌کنند و رایگان به زائران ارائه خدمات می‌کنند. مدیریت موکب‌ها به‌شکل کاملا مردمی و مستقل از دولت انجام می‌شود.[۱۸]

منبع: ویکی شیعه

نظرات بسته شده است.